Bir Akdenizli California’ya mı gitmiş? Zeytinyağlı enginar
Enginarı taze sebzelere zar zor ulaştığımız İç Anadolu’nun baharlarından hatırlamak imkansız doğrusu. Sonraları tanıdım Ege mutfağının baştacını. Önce Kadıköy’de suyla dolu leğenlerin, torbaların içinde, sonra Cunda’da terkedilmiş rum evlerinin bahçelerinde.
Çiçek açmış halini gördünüz mü peki siz hiç. Geçen Haziranlardan birinde Bay Gezer ile Bayan Pek Yer’in düğününde Cunda’da gelin çiçeği olarak gördüm. (Sevgili Işık Susu’nın elinden kaçamaz güzellikler, bir incelik, bir hoşluk yaratır mutlaka. Tanıyanlar bilirler onun zarifliğini ve ince zevkini… Ayvalık’ı Cunda’yı onunla tanımak bir başka güzeldir.
Yaşla birlikte zeytinyağlılarla dostluk daha da ilerliyor, ağız tadı, damak tadı değişiyor, gelişiyor. Sadece Ege’nin değil, Akdeniz coğrafyasınında sevilen bir sebzesidir enginar. Nisanla birlikte merhaba diyor, Hazirana kadar tezgahlardan ayrılmıyor. Tazecikleri körpecikleri buzluğa atmak için son günlere kalmamak lazım. Pazarlarda soyup, limonlayıp saklamaya hazır hale getiriyorlar. Geçen yıl Ayvalık pazarında vakumladılar bile bizimkileri. Bu halleriyle dondurucu da saklamak en kolayı.
Sapı, yaprağı, binbir faydası, antioksidanı, afrodizyağı, karaciğere faydaları bölümlerini geçiyorum. Zira şu sıralar bunun için şunu yiyin, şunun için bunu yiyin tavsiyelerini ne duymak, ne de söylemek istiyorum. Mevsimi gelince hepsinden yemeli, işte bu kadar. Ama enginarı araştırınca önüme çıkan birkaç ilgi çekici noktayı paylaşmadan geçemeyeceğim.
-
Devedikeni – kenger ile akraba olduğu düşünülüyor, mor çiçeği, yaprakları ile aslında o kadar birbirlerine benziyorlar ki. Kengerin de yemeği yapılıyor.
-
Tam bir Akdeniz bitkisi, genelde yolculuğunun Kuzey Afrika’dan başlayıp Romalılar aracılığıyla İtalya, İspanya, Fransa’ya uzandığı düşünülüyor. Akdeniz mutfağında sevilen, saygın bir yeri var. Sicilya ‘da da yaygın. Fransız ve İtalyan göçmenlerle Amerika’ya ulaşıyor. İspanyollarla birlikte ulaştığı, Akdeniz ikliminin yaşandığı California’da da seviliyor. Hatta Monterey – Castroville, kendini enginar başkenti olarak ilan etmiş. Adına güzellik yarışmaları düzenlemiş.
-
Akdenizli bu güzelin mitolojide de bir yeri var. Adı Cynara ve Zeus’un önce aşık olup sonra kızıp, bitkiye dönüştürdüğü sayısız güzellerden biri.
-
İtalyanlar tutkun enginara, özellikle Sicilyalılar. Sicilya’da yabani olarak yetişen enginarın ilk kez 15. yüzyılda Napoli’de tarımının yapıldığı düşünülüyor. Floransa’nın ünlü Medici ailesinin en sevdiği yemek olduğu ve afrodizyak etkisi olduğu söylenegelmiştir. Bu dönemle kadınların yemesi bir dönem hoş görülmemiş.
-
İtalya’da yetişen mor bir türü var. Geçen gün Venedikli Enrica Rocca’yı taptaze “castraura” dedikleri mor, bebek enginarı incecik doğrayıp, sadece zeytinyağı, limon, tuz, karabiber ve parmesanla salata yaparken izledim. Ayhan Sicimoğlu kereviz diye tercüme etti ama olsun, ben tanıdım. Mor enginarlar bizim bildiğimiz enginarlara gore daha yumuşacık oluyormuş. Bizim enginarların en körpe haliyle de denenmeli bu tarif, diye düşünüyorum.
-
Büyük olanlarının yaprakları haşlanıp, zeytinyağ, sarmısak vekıyılmış maydonozla hazırlanan sosa batırılarak ya da sulandırılmış una bulanarak kızartılır.
- İtalya’da Cynar isimli bir enginar likörü bile var.
Enginarı zeytinyağlı, etli, ızgara, vb. birçok değişik yöntemle pişirebilirsiniz. Bu sefer ben klasik bir enginar tarifi ile yetineceğim.
Zeytinyağlı Enginar
Klasik bir zeytinyağlı enginar tarifi. Bu yemeği yapmak gayet kolay, ama asıl önemli nokta, enginarın iyi pişmesi. Bunun için de benze düdüklü tencere kullanmak iyi bir çözüm. Tarifte diğer sebzelerle birlikte patates de kullanabilirsiniz.
MALZEMELER:
- Enginar – 6 adet temizlenmiş
- Kuru soğan – 2 adet orta boy
- Havuç – 1 adet
- Bezelye – 1 çay bardağı
- Limon suyu – 1/2 (greyfurt/ portakal)
- Tuz – 1 çay kaşığı
- Toz Şeker – 1 tatlı kaşığı
- Zeytinyağı – 1 fincan
- Dereotu – üstünü süslemek için
YAPILIŞI:
- Temizlenmiş ayıklanmış enginarları yıkayın, donmuş enginar kullanıyorsanız sadece buzlarından arındırmak için yıkamanız yeterlidir, üzerine 1-2 damla limon sıkarak kararmasını engelleyebilirsiniz.
- Havuçları küp küp doğrayın.
- Soğanları piyazlık doğrayın (isterseniz küp küp de doğrayabilirsiniz) tencereye/düdüklüye koyun.
- Üzerini geçmeyecek kadar su ekleyin orta ateşte kaynayıp suyun uçmasını bekleyin. Yanmadan zeytinyağının yarısını ekleyin. (Soğanın ön pişirmesi tüm zeytinyağlılar için kullanılabilir.)
- Soğanlar yağla şeffaflaştıktan sonra, bezelye ve küp küp doğanmış havuçları ekleyin. Bir iki kez çevirip, enginarları tabak şeklinde dizin.
- Tuz, şeker, limon/ greyfurt tuz ve suyu ekleyin.
- Tencerede pişireceksiniz, önce kaynaması, sonra ise 40 dk kısık ateşte pişmesi önerilebilir. Enginarlar bıçak rahatlıkla batabilecek kadar yumuşamış olmalıdır. Düdüklü de ise düdüğün ötmesinden sonra 20 dakika yeterli oluyor.
- Süre sonunda enginarları servis tabağına alın ve üzerlerine bezelye ve havuçları yerleştirin
- Dereotunu kıyıp enginarların üzerine serpin
- Kalan zeytinyağını çiğden enginarların üzerine gezdirin
Comments:
Çok faydalı bir yazı olmuş elinize sağlık….
çok teşekkürler
BEN GONDEREYIM OTLAR BURDA COOOK VAR
I might be beantig a dead horse, but thank you for posting this!
dear lacey,
the horse is awakening, hopefully
A praicootvve insight! Just what we need!
Nağme cim ellerine sağlık.
teşekkür ederim çilerciğim
yemeklerı yaglı bı pletes hocası ve işletmesı bırlıkte yapıyorlar boyle sacmabır yer hayatımda gormedım temızlıgı kalanlara yaptırıyorlar eger yapmazsan yemek yok herkezın 3-4 saat yurumekten agakları su toplamıs temızlık kesınlıkle yok hıjyen yok bır tane sertıfıkalı ınsan yok telefon cekmıyor odalarda buz dolabı yok bı fon makınası bıle calıstıramıyorsunuz
sıtede okuduklarınızın 100- 99 yalan dolan
ınternet reklamından baska hıc bır sey yok kesınlıkle soylenenler vaat edılenler hepsı yalan zaten sozlesmelerını ıyce okuyunca anlarsınız saglık bakanlıgılı onayıda yok şirket dıye ruhsatları var …. doktoru hemsıresı temızlıkcısı hocaları dıyetısyenı hıc bırseyı yok.tek dogru soyledıklerı özgur hoca ıle yuruyus …. öburlerıne sakın ınanmayın paranızı bastan alıyorlar ve vermıyorlar
Merhaba,
yaşadığınız deneyim için çok üzüldüm. Biz Darıdere de kendi olanaklarımızla çadırda konakladık.
Yorumunuzu siteye ekliyorum ki söz konusu tesiste konaklama olanaklarını kullanıp sizin gibi zor durumda kalınmasın. İyiyi ve kötüyü bilgi olarak paylaşacağız ki bu tip yerler de iş sahibi olmanın, müşterinin önemini anlasınlar
iyi günler dilerim
Merhaba,
Biraz evvel pişirmem tamamlandı.Çok pratik ve lezzetli bir yemek.
Tarif kolaylığı için de ayrıca teşekkür etmek isterim.
Sevgiler
Ahenk Akyüz
Afiyet olsun
sevgiler
Merhaba ben frig evinden gürcan beyin eşi.yorumlar ve fotoğraflar için teşekkürler.
Tekrar bekleriz frig evine.
http://www.frigevi.com
Gecen sene Mart ayinda Bodrum a gitmistik ve orada yengem cok lezzetli kuzu etli yapmisti. Nohut da eklemisti. Cok guzel olmustu. Tarifini yazmamistim. Nagme cim, senin tarifle yapacagim, cok tesekkurler. Bakalim Istanbul da bulacak miyiz?
İstanbul’da bir ot pazarı olsa ne hoş olur. GErçekten çok lezzetliler
Aklıma hemen gelenler;
organik pazarlar ?
ya da Kanyonda Cuma günü kurulan Datça Murat Bey Çiftliği pazarı ; arkadaşlarım oradan ısırgan bulmuşlardı
bir de Okmeydanında bir Kastamonu pazarı var diyorlar ama ben henüz oralara ulaşamadım
Ben bulursam size de alayım / getireyim
sevgiler
ELİNE SAĞLIK
Çok beğendim bütün ayrıntıları vermişsin tesekkurler
muhteşem bir tarif
sabah oğlum efe ve arkadaşına yaptım, akşamüstü de kendime keyif için:)
diğer tarifleri denemek için sabırsızlanıyorum.
sevgiler
Bunlar çok nefis görünüyor. Bakalim bizim evdekiler tarifi kimden aldığımı tahmin edebilecekler mi
bakalım
bu da guzellllll elinize saglik